Độc đáo chợ nổi Miền Tây
D???c theo con đư???ng từ Nam chí Bắc của Việt Nam, chúng ta có thể thấy muôn vàn phong tục tập quán khác nhau. Việt Nam được chia làm ba vùng mi???n văn hóa chính, đó chính là Mi???n Bắc, Mi???n Trung, Mi???n Nam, trong đó mỗi vùng mi???n lại được chia ra làm nhi???u khu vực nh???, mang nhi???u đặc sắc văn hóa khác nhau.
Nếu như mi???n Bắc chúng ta có những gánh hàng rong cùng những câu chào hàng nghe như l???i ru của ngư???i Mẹ, ngư???i Mi???n Trung thì có cách h???p chợ vô cùng thẳng thắn, h???i gì bán nấy, không chào, không níu kéo. Còn đối với khu vực mi???n Nam, hay đặc trưng nhất là khu vực mi???n Tây Nam Bộ, có một lối h???p chợ khác hẳn với cách h???p chợ thông thư???ng của các vùng mi???n khác, đó chính là hình thức h???p chợ trên sông, hay có cách g???i thân thuộc khác đó chính là Chợ Nổi.
Chợ nổi là nét văn hóa đặc thù của vùng sông nước mi???n Tây Nam Bộ. Chợ h???p trên sông, giữa một vùng sông nước bao la là hàng trăm ghe, thuy???n, xuồng của cư dân. Chợ h???p cả ngày, nhưng thư???ng nhộn nhịp nhất vào buổi sáng. Trên thuy???n chất đầy hàng hóa, phổ biến là các loại trái cây. Nét riêng của các thuy???n là trên mỗi thuy???n có một vài cây sào, trên đó treo lủng lẳng các loại sản phẩm mà mình có bán. Cho nên khách hàng chỉ cần nhìn vào cây sào đó là có thể biết trên thuy???n, ghe đó có thứ mình cần hay không.
Chợ nổi Việt Nam có đặc điểm chung là:
- Chợ là nơi mua bán thật sự của cư dân địa phương, là nơi ngư???i dân địa phương trao đổi sản vật, nông sản, thực phẩm, v.v. Khác hoàn toàn với chợ nổi Damnoen Saduak tại Thái Lan.
- Các cửa hàng hay các ghe thuy???n thư???ng không có bảng hiệu, chợ bán sản vật gì ngư???i ta treo sản vật đó lên cây sào hoặc trên mũi thuy???n. Ngư???i ta g???i cây này "cây bẹo". Ngư???i bán dùng cây chống ngay trước mũi xuồng, ghe của mình rồi treo tượng trưng lên đấy những loại nông sản mà mình muốn bán. Chẳng hạn như bán cam thì ngư???i ta treo lên vài quả cam; bán xoài thì treo vài trái xoài; bán chuối thì treo nải chuối, bán mía thì dựng lên bó mía... Với cách tiếp thị độc đáo này, những ngư???i mua tới chợ từ xa đã quan sát thấy.
- Muốn biết các ghe thuy???n và các cư dân sông nước đến từ địa phương nào, chỉ cần nhìn vào mạn thuy???n, trên thuy???n có ghi mã tỉnh được viết tắt bằng 2 chữ cái đầu. Ví dụ, trên thuy???n ghi "TG" thì thuy???n đó đến từ Ti???n Giang. Chợ nổi là nơi tụ h???p của rất nhi???u cư dân đến từ khắp mi???n đất nước.
Tuy rằng ngư???i dân "treo gì bán đó" thông qua những cây bẹo, tuy nhiên có 3 trư???ng hợp ngoại lệ:
* "Cái gì treo mà không bán?" Chính là quần áo. Cư dân chợ nổi thư???ng sinh sống và sinh hoạt ngay trên thuy???n, vì thế, quần áo h??? thư???ng phơi cả trên thuy???n, do đó mặt hàng" này h??? không bán.
* "Cái gì bán mà không treo?" Chính là các thuy???n bán hàng ăn uống và nước giải khát. Những thứ này không thể treo lên được.
* "Cái gì mà treo cái này, bán cái khác?" Chính là treo lá dừa nhưng lại bán thuy???n. Ngư???i dân muốn bán ghe thuy???n của h??? thư???ng treo lên thuy???n một cây sào, trên đó có gắn một miếng lá dừa.
Một số chợ nổi nổi tiếng ở Việt Nam là:
* Chợ nổi Cái Bè nằm ở đoạn sông Ti???n giáp ranh giữa ba tỉnh Ti???n Giang, Vĩnh Long và Bến Tre
* Chợ nổi Phụng Hiệp (Hậu Giang), Phụng Hiệp là tên của huyện, còn địa điểm h???p chợ là giao điểm của bảy nhánh sông
* Chợ nổi Châu ??ốc (An Giang) gần thị xã Châu ??ốc…
* Chợ nổi Cái Răng: Nằm cách trung tâm thành phố Cần Thơ khoảng 5 km theo hướng quốc lộ v??? tỉnh Sóc Trăng. Tương lai chợ nổi Cái Răng sẽ trở thành chợ trung tâm tự sản tự tiêu lớn nhất vùng
* Chợ nổi Phong ??i???n: Nằm cách trung tâm thành phố Cần Thơ 17 km, đây là nơi mua bán sản phẩm miệt vư???n.
Treo cái này mà bán cái khác, đó chính là treo lá dừa nhưng bán thuy???n
Các chợ nổi này hoạt động tự phát từ xưa đến nay, không có sự quản lý hành chính, thu thuế nào một cách chặt chẽ. Chợ nổi tự phát là do những ngư???i buôn bán trên sông đã lâu, cùng với những ngư???i nông dân làm vư???n địa phương và một số ngư???i buôn bán nh??? lẻ ở địa phương hình thành nên.
??ồng bằng sông Cửu Long là xứ nhiệt đới gió mùa điển hình, trái cây, khoai, củ, rau quả rất đa dạng và phong phú cho nên mùa nào cũng có thể đi mua bán những mặt hàng này được. Từ đó, một số cư dân ở đây hình thành nên thói quen một cách tự phát là đi mua bán các loại trái cây, khoai củ, rau quả lúc nông nhàn hoặc thành ngh??? truy???n từ đ???i này sang đ???i khác. Hệ thống sông ngòi, kênh rạch chằng chịt tạo đi???u kiện thuận lợi cho xuồng, ghe đi khắp nơi trong đồng bằng. Chính vì ghe, xuồng có thể lưu thông tự do khắp nơi trong đồng bằng như vậy nên thương lái có thể len l???i m???i ngõ ngách ở đồng bằng tìm mua các loại trái cây, khoai, rau quả mà nông dân, ngư???i làm vư???n bán tại vư???n với số lượng nhi???u, giá rẻ.
Các khu vực khác ở Việt Nam không thể có chợ nổi trên sông buôn bán nông sản như vậy, do hệ thống sông ngòi và bị đê bao quanh sông cái ngăn lũ nên ghe, xuồng không thể hoạt động, không thể len l???i khắp nơi trong đồng bằng được.
VietProTour !